Stłuczenie nadgarstka – objawy i leczenie

Stłuczenie nadgarstka jest dość powszechnym urazem. Wystarczy chwila nieuwagi, niekontrolowany upadek czy uderzenie o twardą powierzchnię, aby doszło do stłuczenia tkanek miękkich tworzących nadgarstek.

Schorzenie może mieć poważniejsze skutki i w efekcie samo stłuczenie może skończy się rozwojem stanu zapalnego. Jednym z objawów jest również silny ból oraz ograniczona ruchomość, co przeszkadza w codziennym funkcjonowaniu.

Na czym polega stłuczenie nadgarstka? Jak je rozpoznać? Co jeszcze może powodować bóle nadgarstków?

Spis treści:

• Stłuczenie nadgarstka – na czym polega dolegliwość?
• Kto jest najbardziej narażony na stłuczenie nadgarstka?
• Stłuczenie nadgarstka – objawy. Jak rozpoznać?
• Jak rozpoznać stłuczenie kości nadgarstka od złamania?
• Choroby nadgarstka – co jeszcze może być przyczyną bólu?
• Opuchnięte nadgarstki – kiedy zgłosić się do lekarza?
• Stłuczony nadgarstek – ile boli?
• Stłuczenie nadgarstka – domowe sposoby. Jak uśmierzyć ból nadgarstka? Leczenie

Stłuczenie nadgarstka – na czym polega dolegliwość?

Stłuczenie to częsty, choć z pozoru najmniej groźny rodzaj urazów. Jest uszkodzeniem zamkniętym, co oznacza, że wszelkie zmiany zachodzą „pod skórą”¹, a na zewnątrz widoczna może być jedynie opuchlizna czy siniaki.

Stłuczenie nadgarstka prowadzi do uszkodzenia tkanek i ich zgniecenia. Dodatkowo w trakcie tego urazu dochodzi do uszkodzeń naczyń krwionośnych i drobnych wylewów, stąd krwiak po stłuczeniu¹ widoczny jest w tym przypadku jako siniak na nadgarstku.

Stłuczenie nadgarstka najczęściej powstaje w wyniku urazu bezpośredniego, co oznacza, że na nadgarstek zadziałały bezpośrednio czynniki zewnętrzne (np. uderzenie). ¹

Stłuczenie może mieć również charakter pośredni i prowadzić do odgięcia stawu, co w dalszej konsekwencji powoduje naciągnięcie ścięgna w nadgarstku, będący przyczyną bólu.¹

Kto jest najbardziej narażony na stłuczenie nadgarstka?

Na stłuczenie nadgarstka narażona jest właściwie każda osoba, gdyż do urazu może dojść w trakcie wykonywanie codziennych czynności. Są jednak pewne grupy osób, o zwiększonym ryzyku na różne urazy w obrębie nadgarstka. Są to:

• sportowcy – urazy nadgarstka są dość powszechne wśród sportowców. Ich specyfika oraz intensywność zależy od siły uderzenia, która wiąże się m.in. z daną dyscypliną.
  Za sporty związane z ryzykiem silnego uderzenia uznaje się np. jazdę rowerową/na rolkach, piłkę nożną, narciarstwo, sporty siłowe. Z kolei do sportów o niskiej sile uderzenia zalicza się m.in. golf, tenis czy biegi terenowe²;
• osoby grające na instrumentach muzycznych (np. gitarzyści basowi, którzy muszą utrzymywać nadgarstek w nienaturalnej pozycji – gitarzyści najbardziej narażeni są na bóle nadgarstków w wyniku przeciążenia³.

U najmłodszy również można zaobserwować urazy nadgarstka. Stłuczenie nadgarstka u dziecka często wynika m.in. z udziału w różnych zabawach i dziecięcej ciekawości.

Tendencję do urazów w obrębie nadgarstka mają także dzieci uprawiające sport, a częstotliwość ich występowania jest większa niż u dorosłych osób.⁴ Wynika to z faktu, iż układu kostno-mięśniowy nie jest jeszcze w pełni rozwinięty, przez co łatwiej o stłuczony nadgarstek, jego nadwyrężenie czy nawet złamanie.⁴

Stłuczenie nadgarstka – objawy. Jak rozpoznać?

Budowa kości dłoni jest bardzo skomplikowana – składa się z aż 27 kości, połączonych w 17 stawów. W jej obrębie znajdują się m.in. palce, kość śródręcza i nadgarstek.⁵

Ta skomplikowana budowa umożliwia jednocześnie dużą precyzję ruchów. Dlatego w momencie, gdy zostanie stłuczony nadgarstek, ruchomość ta i precyzja również zostaje ograniczona.⁵

Objawy stłuczenia kości nadgarstka to⁵:

• bolący nadgarstek (ból może mieć różną intensywność, jednak zazwyczaj ma duże natężenie);
• obrzęki ręki i ograniczenie ruchomości w nadgarstku.

Często pojawia się również krwiak po stłuczeniu na skutek uszkodzenia naczyń krwionośnych.¹ Częste urazy, np. naciągnięcie ścięgna w nadgarstku czy stłuczenie, mogą prowadzić do rozwoju jednej z choroby nadgarstka, np. o charakterze zapalnym.⁵

Jak rozpoznać stłuczenie kości nadgarstka od złamania?

Stłuczenie a złamanie kości nadgarstka to urazy o zupełnie innym charakterze. Złamanie wiąże się z przerwaniem ciągłości kości⁶, natomiast stłuczenie polega wyłącznie na uszkodzeniu i delikatnym zgnieceniu tkanek pod wpływem siły uderzenia⁶.

Dodatkowo przy złamaniu może dojść do przemieszczenia się kości, czyli sytuacji, w której zmienia ono nieco swoje położenie.⁶

Złamanie kości zawsze wiąże się z koniecznością założenia gipsu⁶, natomiast przy mocnym stłuczeniu nadgarstka wystarczą np. stabilizatory lub w przypadku przeciążeń – tejpy na nadgarstek.

Choroby nadgarstka – co jeszcze może być przyczyną bólu?

Ból ręki w nadgarstku może wynikać nie tylko z bezpośrednich urazów, ale także mieć swoje podłoże w niektórych schorzeniach.

Najczęstsze choroby nadgarstka to⁷:

• Zespół cieśni nadgarstka – to choroba, której towarzyszy m.in. drętwienie palców oraz ich ból. Dolegliwości bólowe są bardzo intensywne zwłaszcza podczas zginania nadgarstka.
  Schorzenie może towarzyszyć innym chorobom, np. RZS lub rozwinąć się na skutek długotrwałego przeciążenia, (np. w wyniku wykonywania pracy zawodowej⁸);
• Choroba de Quervaina – schorzenie to rozwija się na skutek stanu zapalnego ścięgien kciuka. Typowa jest obecność tzw. objawu Finkelsteina⁹, czyli ból kciuka przy zginaniu
• Choroba zwyrodnieniowa stawów – bóle w nadgarstkach mogą powstawać również w przebiegu stanów zwyrodnieniowych.Jest to bardzo powszechne schorzenie, związane nie tylko z bólami stawów, ale także ich sztywnością. Objawy te zwiększają swoją intensywność w czasie ruchu.
• Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) – to kolejna, powszechna choroba stawów. W jej przebiegu może pojawić się np. obrzęk nadgarstka oraz tzw. sztywność poranna. Chorobie często towarzyszy poczucie ogólnego rozbicia i podwyższona temperatura.

Jedną z kości tworzących nadgarstek jest kość łódeczkowata. W wyniku jej złamania pojawia się silny ból nadgarstka, zwłaszcza podczas próby poruszania nim. Może pojawić się również obrzęk ręki w tym miejscu.¹⁰

Opuchnięte nadgarstki – kiedy zgłosić się do lekarza?

Opuchlizna po stłuczeniu jest jednym z obrzęków pojawiających się w wyniku urazu. W uszkodzonej tkance gromadzi się nadmierna ilość płynu – zbiera się on na zewnątrz komórki i w naczyniach krwionośnych.¹¹

Wynika to z faktu, iż wraz z krwią biegnącą tętnicami dostarczana jest ilość płynu tak duża, że żyły nie są w stanie w pełni jej przetransportować. W wyniku tego płyn zaczyna się gromadzić.

Opuchnięte nadgarstki są naturalną reakcją organizmu na uraz. Są jednak sytuacje, w których konieczna jest wizyta u lekarza¹¹:

• obrzęki pojawiające się bez wyraźnej przyczyny;
• bardzo bolesny i nadmiernie twardy obrzęk, z obecnością ropnej cieczy (przy przerwaniu naskórka);
• obrzęk utrzymujący się bardzo długo, zwłaszcza jeśli towarzyszą mu objawy skórne, np. wysypka.

Pojawienie się bardzo silnego bólu po niedawnym urazie również wymaga wizyty u specjalisty, gdyż może świadczyć np. o złamaniu kości.¹¹

Choć opuchlizna jest bardzo powszechna przy stłuczeniach nadgarstka, to niekiedy może pojawić się również uraz nadgarstka bez opuchlizny. Wszystko zależy m.in. od siły uderzenia i jego specyfiki.

Stłuczony nadgarstek – ile boli?

Trudno określić, ile trwa ból ręki w nadgarstku po jego stłuczeniu, gdyż jest to indywidualna sprawa.

Zależy m.in. od siły uderzenia oraz czynników indywidualnych organizmu, np. zdolności do szybkiej/wolniejszej regeneracji. Uznaje się jednak, że intensywny ból po urazie utrzymuje się średnio do 72 godzin.¹²

Stłuczenie nadgarstka – domowe sposoby. Jak uśmierzyć ból nadgarstka? Leczenie

Stłuczony nadgarstek powoduje silne dolegliwości bólowe, które znacznie utrudniają funkcjonowanie w ciągu dnia. W związku z tym jednym z nieodłącznych elementów leczenia stłuczonego nadgarstka są leki przeciwbólowe, przynoszące ulgę.¹²

Mogą mieć one postać:

• preparatów doustnych,
• aplikowanych bezpośrednio na skórę.

Przy urazach nadgarstka zawsze warto odwiedzić specjalistę, gdyż konieczna może być np. stabilizacja stawu¹².

Warto wykorzystać również domowe sposoby na stłuczony nadgarstek. Najbardziej polecane są tzw. zimne okłady na stłuczenia¹², np. lodem (nie przykłada się go bezpośrednio do skóry, należy wcześniej owinąć np. w ręcznik).

Stosowanie zimnych okładów pomaga wygasić stan zapalny oraz zmniejszyć obrzęk.¹³

Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty, w przypadku problemów ze zdrowiem, należy skontaktować się z lekarzem.

Bibliografia:

1. Sułko J., Zamknięte obrażenia tkanek miękkich, Medycyna Praktyczna, 2017, dostęp: 8.01.2022.
2. Bancroft L., Wrist injuries: a comparison between high- and low-impact sports, Radiologic Clinics of North America, 51, 2013.
3. Woldendorp K. i inni, Variation in occupational exposure associated with musculoskeletal complaints: a cross‑sectional study among professional bassists, International Archives of Occupational and Environmental Health, 91, 2018.
4. Wojtkowski J. i inni, Urazy sportowe dzieci i młodzieży, Polska Platforma Medyczna, dostęp: 8.01.2022.
5. Budek Z. i inni, Bóle nadgarstka w aspekcie treningu strzeleckiego, Strzelectwo sportowe, 8, 2011.
6. Sułko J., Złamanie, Medycyna Praktyczna, 2017, dostęp: 8.01.2022.
7. Guła Z., Korkosz M., Ból ręki i nadgarstka, Medycyna Praktyczna, 2017, dostęp: 8.01.2022.
8. Wiercińska M., Zespół cieśni nadgarstka – objawy i leczenie, Medycyna Praktyczna, 2021, dostęp: 8.01.2022.
9. Sułko J., Zapalenie pochewek ścięgnistych, Medycyna Praktyczna, 2017, dostęp: 8.01.2022
10. Stępień K., Złamania kości łódeczkowatej, Medycyna Praktyczna,2020, dostęp: 8.01.2022.
11. Kopiński P., Obrzęk, Medycyna Praktyczna, 2017, dostęp: 8.01.2022.
12. Wordliczek J. i inni, Uśmierzanie bólu pourazowego, Anestezjologia i Ratownictwo, 13, 2019.
13. Płaszewski M., Leczenie zimnem (zimno terapeutyczne), Medycyna Praktyczna, 2016, dostęp: 8.01.2022.