Uszkodzenie łąkotki — przyczyny, objawy i sposoby leczenia

Uszkodzenie łąkotek to bardzo bolesny uraz. Niestety jest on dość powszechny, szczególnie u osób uprawiających sport. Sprawdź, jak rozpoznać naderwanie łąkotki i jak postąpić w przypadku takiej kontuzji. Poznaj główne symptomy tego schorzenia oraz skuteczne metody leczenia kolan.

Spis treści:

• Łąkotka w kolanie - jak jest zbudowana?
• Jaka jest funkcja łąkotek?

• Jakie są objawy uszkodzenia łąkotki?

• Zwyrodnieniowe uszkodzenia łąkotki - objawy
• Przyczyny uszkodzenia łąkotki
• Leczenie uszkodzenia łąkotki

Łąkotka w kolanie - jak jest zbudowana?

Wyróżnia się dwie łąkotki kolana — łąkotkę przyśrodkową i łąkotkę boczną. Mają one kształt półokrągły, leżą pomiędzy kością udową a piszczelową i są zbudowane z chrząstki włóknistej.

Łąkotka przyśrodkowa:

jest dłuższa i szersza,ma kształt półksiężycowaty,jest mniej ruchoma od łąkotki bocznej ze względu na połączenie z więzadłem pobocznym piszczelowym.

Łąkotka boczna:

jest krótsza i bardziej zakrzywiona,tworzy okrągłą strukturę,jest bardziej ruchoma od łąkotki przyśrodkowej oraz zrośnięta ze ścięgnem mięśnia podkolanowego. [1]

Jaka jest funkcja łąkotek?

Łąkotki w stawie wypełniają go, biorą udział w przenoszeniu mazi stawowej, odżywieniu stawu i jego stabilizacji. Pochłaniają również nadmierną energię, odciążając chrząstki stawowe. [1] Łąkotki kolana amortyzują staw, determinują prawidłowy rozkład obciążeń i wspomagają prawidłowy ruch kończyny. Są niezbędne do utrzymania sprawności kolana. [2]

Jakie są objawy uszkodzenia łąkotki?

Jak rozpoznać uszkodzenie łąkotki? Wskazują na nie [1]:

ból kolana,obrzęk kolana,wysięk stawowy,zablokowanie stawu (utrudniony wyprost),trzaski w stawie,niestabilność stawu kolanowego.

Samodzielne zdiagnozowanie u siebie uszkodzenia łąkotki bocznej lub przyśrodkowej nie jest możliwe. Niezbędna jest profesjonalna diagnostyka wykonana za pomocą USG lub rezonansu magnetycznego. Ortopeda może w ten sposób nie tylko ocenić, czy doszło do urazu, ale także ocenić rodzaj uszkodzenia oraz wskazać fragment łąkotki, w którym do niego doszło. [1]

Zwyrodnieniowe uszkodzenia łąkotki - objawy

Nie zawsze typ uszkodzenia łąkotki wskazuje na ostry uraz. Niekiedy może również być efektem zmian zwyrodnieniowych. Objawy zwykle rozwijają się stopniowo (w przeciwieństwie do tych spowodowanych kontuzją). Ból jest okresowy i nasila się po wysiłku. Czasami można zaobserwować obrzęk kolana i ograniczenie ruchomości (ale nie całkowite zablokowanie kolana). Może się pojawiać uczucie chrupania i przeskakiwania w kolanie. [2]

Przyczyny uszkodzenia łąkotki

Uszkodzenia łąkotek zwykle występują podczas zbyt mocnego obciążania kolana. Dochodzi wówczas do ruchów rotacyjnych przy zgiętym stawie. Najczęściej spotyka się uszkodzenie rogu tylnego łąkotki przyśrodkowej. [1]

Urazowe rozerwania łąkotek są wynikiem skręceń kolan, najczęściej w czasie uprawiania sportów, np. jazdy na nartach, gry w piłkę. W takim przypadku naderwaniom łąkotek mogą towarzyszyć również uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego i więzadeł pobocznych. [2]

Uszkodzenia łąkotki o charakterze przewlekłym wynikają natomiast z postępujących zmian zwyrodnieniowych. [2]

Leczenie uszkodzenia łąkotki

Diagnostykę i leczenie łąkotki należy zawsze dobrać do konkretnego przypadku. Podejmowane metody działania zależą od wieku pacjenta, jego aktywności, oczekiwań, rodzaju uszkodzenia i innych czynników. [2] Jeśli mowa o zmianach zwyrodnieniowych, najczęściej zaleca się leczenie zachowawcze. Operacja łąkotki jest wskazana jedynie, gdy nie przyniosą one skutku.

Natomiast, gdy uszkodzenie łąkotki jest skutkiem urazu, rekomendowane jest leczenie operacyjne. Wskazanie do zabiegu stanowią m.in. współistniejące uszkodzenia więzadeł. Popularną metodą leczenia łąkotek jest małoinwazyjna artroskopia. W każdym przypadku należy dążyć do zszycia uszkodzenia, które następnie ma szanse się goić. Pacjent po zabiegu najczęściej musi nosić ortezę i chodzić o kulach. Zawsze wymagana jest odpowiednio dobrana rehabilitacja. [2]

Najczęściej zadawane pytania dotyczące uszkodzenia łąkotki: 1. Czy operacja łąkotki zawsze jest wskazana?

Decyzję o leczeniu operacyjnym podejmuje się w większości przypadków. Jest ono rekomendowane, jeśli uszkodzenie jest skutkiem urazu. Operacja jest najskuteczniejszą metodą leczenia ze względu na słabe ukrwienie łąkotek i ich mały potencjał gojenia. Zabieg operacyjny jest szczególnie zalecany u osób młodych i aktywnych fizycznie. W przypadku uszkodzeń zwyrodnieniowych o charakterze przewlekłym leczenie operacyjne stosuje się dopiero po wyczerpaniu zachowawczych metod leczenia. Naprawę łąkotek wykonuje się metodą artroskopii, która jest mało inwazyjna.

2. Czy uszkodzona łąkotka może się sama zagoić?

Niestety nie jest to możliwe. Łąkotka jest zbudowana z małoukrwionej tkanki, która ma bardzo słabe zdolności do regeneracji. Jeśli doszło do jej rozerwania, nie ma możliwości, aby łąkotka samoistnie się zrosła. Właśnie dlatego w przypadku wystąpienia takich objawów, jak zablokowanie stawu, silny ból czy obrzęk, niezbędna jest wizyta u lekarza. Nie można z nią zwlekać, bo każdy dzień unieruchomienia kolana powoduje osłabienie jego struktur. Uszkodzenia łąkotek są powszechnym urazem, a metoda ich leczenia jest bardzo dobrze rozwinięta. Nie należy zatem obawiać się konsultacji medycznej i podjęcia odpowiedniej terapii.

Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty, w przypadku problemów ze zdrowiem, należy skontaktować się z lekarzem.

Bibliografia:

1. Korpanty K. i inni, Uszkodzenie wiązadeł, łąkotki stawu kolanowego – narciarstwo alpejskie, Journal of Clinical Healthcare 4/2018, s. 51-55: http://www.jchc.eu/numery/2018_4/2018411.pdf
2. Stępień K., Uszkodzenia łąkotek, Medycyna Praktyczna, 2023: https://www.mp.pl/pacjent/ortopedia/choroby-urazy/249200,uszkodzenia-lakotek